Pieter van Foreest wetenschapsprijzen uitgereikt

Op 24 oktober 2024 zijn voor de 33ste keer de Pieter van Foreest wetenschapsprijzen uitgereikt in het Alkmaarse theater De Vest.

Publicatieprijs
De Alkmaarse arts-onderzoeker longziekten Lisa Hessels is winnares geworden van de Pieter van Foreest Publicatieprijs 2024. Ze ontving de prijs voor een onderzoek dat bijdraagt aan verstandig antibiotica-gebruik. Patiënten met luchtweginfecties krijgen vaak antibiotica voorgeschreven. Dat heeft lang niet altijd zin, want negentig procent van de luchtweginfecties wordt veroorzaakt door virussen – en die laten zich niet met antibiotica bestrijden. 'Baat het niet, dan schaadt het niet' gaat hierbij niet op, maakte Hessels duidelijk tijdens de jaarlijkse wetenschapsdag van Noordwest Ziekenhuisgroep die op 24 oktober werd gehouden.

Antibioticaresistentie
Door het veelvuldig gebruik van antibiotica raken steeds meer bacteriën er resistent tegen, met als gevolg dat infecties steeds moeilijker te behandelen zijn. Alleen al in Europa overlijden daardoor jaarlijks 33.000 mensen, en de verwachting is dat dit kan oplopen tot jaarlijks tien miljoen wereldwijd. Alle reden om onnodig antibiotica-gebruik een halt toe te roepen. Hessels begon haar onderzoek in coronatijd. Ze ging na of het meten van procalcitonine (PCT) behulpzaam zou kunnen zijn bij de keus voor wel of geen antibiotica bij de ernstig zieke covid-patiënten in het ziekenhuis. PCT is een eiwit dat vaak in hoge mate in het bloed aanwezig is bij bacteriële infecties en in veel mindere mate als het om een virale infectie gaat.

Uitkomst
De uitkomst van Hessels' studie, waaraan behalve Noordwest ook ziekenhuizen in Groningen, Maastricht en Venlo deelnamen, was dat PCT een veilige en effectieve biomarker is die goed is toe te passen in de praktijk. In de betrokken patiëntengroep resulteerde het in zeventien procent minder antibiotica-gebruik. Als het aan de onderzoekers van Noordwest ligt, wordt zo'n PCT-studie ook uitgevoerd onder patiënten met andere luchtweginfecties. Het bekroonde artikel van Lisa Hessels is getiteld Procalcitonin-Guided Antibiotic Prescription in Patients With COVID-19 en is gepubliceerd in Chest Journal.

Ook genomineerd
Voor de Publicatieprijs was nog een artikel over antibioticagebruik genomineerd, namelijk dat van Saskia Zieck van de Ziekenhuisapotheek. Zij heeft onderzoek gedaan naar de doeltreffendheid van het antibioticum ceftazidim en de juiste dosis daarvan bij patiënten met een verminderde nierfunctie. De derde genomineerde was Lennaert Zwart, nu geriater in het Dijklander Ziekenhuis, maar ten tijde van het onderzoek werkzaam op de val- en syncopekliniek geriatrie van Noordwest. Hij had een artikel ingezonden in het kader van zijn promotieonderzoek naar de vraag of het gebruik van antistollingsmiddelen bij kwetsbare ouderen het risico op bloedingen verhoogt. Dit blijkt niet het geval te zijn en er is dus geen reden om deze patiëntengroep niet met antistolling te behandelen.
 

Winnares van de Pieter van Foreest Publicatieprijs Lisa Hessels (tweede van links) naast dr. Houke Klomp, lid raad van bestuur van Noordwest. Rechts genomineerde Saskia Zieck en helemaal links genomineerde Lennaert Zwart. Foto Nikki Natzijl

Innovatieprijs voor onderzoek naar medicatie-app
De Pieter van Foreest Innovatieprijs 2024 is toegekend aan Tom Neetens, anesthesiemedewerker en onderzoeker bij het Noordwest Pijncentrum. Hij kreeg de prijs voor het onderzoek 'Medicatiebeleid op maat via een app' waarin hij de mogelijkheden nagaat van het opbouwen van medicatie door middel van de Patient Journey App. De app zal worden ingezet om patiënten met pijnklachten bij te staan tijdens het opbouwen van het voorgeschreven medicijn, om zo snel en veilig een effectieve dosis te bereiken. Neetens verwacht dat de app de medewerkers van de pijnpoli veel werk uit handen zal nemen. Het onderzoek maakt deel uit van zijn promotietraject. Neetens' doel is een beter beeld krijgen van de digitale mogelijkheden in de zorg voor patiënten met chronische pijn.
 

Anesthesiemedewerker Tom Neetens, winnaar van de Pieter van Foreest Innovatieprijs 2024, voor de poster over zijn onderzoek naar medicatiebeleid via een app. Foto Nikki Natzijl

Aanmoedigingsprijs voor verpleegkundig onderzoek naar flebitis
De Pieter van Foreest Aanmoedigingsprijs 2024 is toegekend aan Dyanne Cornelisse. Ze krijgt de prijs voor haar onderzoek naar het voorkomen van flebitis op verpleegafdelingen en de invloed van scholing daarop. Een zeer relevant onderzoek, vond de jury, dat gedragen wordt binnen heel Noordwest. "Er zijn veel patiënten bij betrokken, veel afdelingen, het gaat om scholing en meetbaar resultaat. Een voorbeeld van onderzoek dat ons en onze patiënten beter maakt", zei kno-arts Lisa van der Putten namens de Wetenschappelijke Advies Raad (WAR) die de prijzen toekent. Cornelisse werkte als verpleegkundige op de cardiologie toen ze extra oog kreeg voor patiënten met flebitis, een ontstekingsreactie van de aderen. Dit heeft geresulteerd in een breed verpleegkundig wetenschappelijk onderzoek waar collega's van meerdere afdelingen bij zijn betrokken. Zij onderzoeken niet alleen de incidentie van flebitis en de factoren die er een rol bij kunnen spelen, maar ook de invloed van scholing daarop. De eerste resultaten van het onderzoek hoopt Cornelisse, die inmiddels werkzaam is als docent voor de verpleegkundige opleiding van Noordwest Academie, in voorjaar 2025 te kunnen presenteren.
 

Dyanne Cornelisse (rechts) ontvangt de Aanmoedigingsprijs uit handen van Houke Klomp, lid raad van bestuur van Noordwest. Foto Nikki Natzijl